Financiële turbulentie: Lohengrin ontgoocheld in het Nationaal Theater Mannheim!

Financiële turbulentie: Lohengrin ontgoocheld in het Nationaal Theater Mannheim!

Op 26 oktober 2025 vierde het Nationaal Theater Mannheim de première van Richard Wagners opera “Lohengrin”. Deze productie komt op een cruciaal moment, omdat het theater voor grote uitdagingen staat als gevolg van financiële problemen en een kostbare renovatie van het hoofdgebouw. Er is al een operaproductie geannuleerd, wat de situatie nog ingewikkelder maakt. Maar met “Lohengrin” geeft het huis een voorbeeld en zet het een stap in een nieuwe richting van interpretatie.

Regisseur Roger Vontobel heeft besloten de romantische fabel van de verlossing in het werk radicaal ter discussie te stellen. In zijn interpretatie wordt Lohengrin afgeschilderd als een angstaanjagende homunculus, en de muziek van het orkest onder leiding van Roberto Rizzi Brignoli haalt de magie van Wagners bekende prelude weg. De productie concentreert zich op een rechtsdag die verband houdt met het heksenproces en toont Elsa als pionnenoffer. Ortrud staat als vertegenwoordiger van de oude orde in contrast met Lohengrin, die niet alleen als held optreedt, maar ook als gewelddadige weldoener die ten strijde trekt tegen Hongaarse hordes.

Een spel met donkere beelden

Het decorontwerp, ontworpen door Fabian Wendling, presenteert een verwoest bos van verkoolde boomskeletten, wat de donkere sfeer van de productie onderstreept. Dramaturgisch ligt de nadruk op de figuur Ortrud, terwijl het kritische politieke kader een centrale rol speelt. Deze interpretatie wijkt af van het klassieke begrip van Wagners werk en benadrukt de muzikale elementen die door velen worden omschreven als luid en minder sonoor, met een dominante aanwezigheid van houtblazers en koperblazers.

Voor Wagner is ‘Lohengrin’, gemaakt tussen 1845 en 1848, meer dan alleen een romantische opera. Geïnspireerd door de middeleeuwse Duitse romantiek vertelt de opera het verhaal van de Zwanenridder die hertogin Elsa van Brabant verdedigt op voorwaarde dat ze nooit naar zijn naam vraagt. Dit thema stimuleerde niet alleen Wagners eigen creatieve processen, maar beïnvloedde ook talrijke kunstwerken, waaronder het beroemde kasteel Neuschwanstein van koning Lodewijk II van Beieren. Hans en Grietje – een titel die vaak wordt geassocieerd met bruiloften omdat het “Bruidskoor” vaak wordt gespeeld – is ook een van de beroemdste melodieën van de opera.

De hoofdrollen en andere uitvoeringen

Er waren geweldige stemmen op het podium tijdens de première: Jonathan Stoughton als Lohengrin, Astrid Kessler als Elsa, Joachim Goltz als Telramund, Julia Faylenbogen als Ortrud, Joachim Zielke als Heinrich en Nikola Diskić als de militaire leider. De optredens duren nog tot januari 2026 en het OPAL - Oper am Luisenpark in Mannheim wordt een belangrijke plek voor liefhebbers van Wagners werk.

‘Lohengrin’ is niet alleen een belangrijk werk in de operageschiedenis, maar blijft ook vandaag de dag relevant door vragen op te roepen over autoriteit, identiteit en de voortdurende strijd tussen verschillende tradities. Deze nieuwe productie in het Nationaal Theater Mannheim zorgt ervoor dat het publiek niet alleen passief consumeert, maar actief nadenkt en reflecteert over de getoonde onderwerpen. Deze uitdaging is bijzonder spannend, zeker gezien de moeilijke omstandigheden waarin het theater opereert. Eigenlijk zou je kunnen zeggen:Er is iets aan de hand!