Debat over migratiebeleid: velen roepen op tot een koerswijziging in Duitsland!

Debat over migratiebeleid: velen roepen op tot een koerswijziging in Duitsland!

In Duitsland gaat het goed als het gaat om het thema migratie. Sinds de zwart-rode coalitie onder bondskanselier Friedrich Merz (CDU) de regering heeft overgenomen, zijn er strenge controles aan de grenzen ingesteld, die tot afwijzingen leiden. Het blijkt dat deze strenge regels erop gericht zijn illegale migratie effectief te stoppen. Meike Olszak van de Vluchtelingenraad van Baden-Württemberg spreekt echter zijn bezorgdheid uit over het feit dat de stemming onder de bevolking merkbaar is veranderd en dat ontsnapping en migratie steeds vaker in negatieve contexten worden besproken. De waardigheid van het individu wordt vaak naar de achtergrond geschoven, wat veel vluchtelingen verontrust die bang zijn hun beschermingsstatus in Duitsland te verliezen, zoals SWR meldt.

In de publieke discussie over het versnellen van asielprocedures en het vereenvoudigen van deportaties wordt duidelijk dat de federale overheid een duidelijke koers vaart: asielaanvragen moeten sneller worden verwerkt en in veel gevallen afgewezen. Een wetsontwerp over ‘veilige landen van herkomst’ is al aangenomen zonder toestemming van de staten en hoeft nu alleen nog door de Bondsdag en de Bundesrat te worden aangenomen. Sommige landen, zoals India en Tunesië, zouden straks als veilige herkomstlanden kunnen worden beschouwd en zijn daarom opgenomen in het regeerakkoord. Dit gebeurt echter niet zonder kritiek, aangezien Amnesty International wijst op mensenrechtenschendingen in deze landen. De administratieve praktijk van het terugsturen van vluchtelingen aan de Duitse grenzen staat ook ter discussie, vooral omdat een administratieve rechtbank dit al illegaal heeft verklaard Tagesschau legt het uit.

De ontwikkeling van asielaanvragen

De cijfers zeggen meer dan duizend woorden: In 2024 waren er in totaal zo’n 251.000 asielaanvragen, wat een daling betekent van 29 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Wat vooral opvalt is dat de initiële asielaanvragen tussen januari en april 2025 met 46,2 procent zijn gedaald. Deze dalende cijfers worden niet alleen door de politiek, maar ook door de bevolking intensief besproken. Er zijn grote zorgen over de overbelasting van de opvangvoorzieningen en gemeenten vragen formeel om steun, zo blijkt uit onderzoek.

Natuurlijk heeft het politieke klimaat ook bijgedragen aan de verschuiving naar rechts. De AfD wist bij de laatste deelstaatverkiezingen ruim 30 procent van de stemmen in Thüringen en Saksen te winnen en staat bij de federale verkiezingen van 2025 op 20,8 procent. Uit enquêtes uit september 2024 blijkt dat 77 procent van de bevolking een fundamentele verandering in het migratiebeleid eist. Slechts 32 procent gelooft dat de federale overheid daadwerkelijk meer afgewezen asielzoekers kan repatriëren.

Reacties op het migratiebeleid

De reacties op dit politieke toneel zijn divers. Terwijl staatssecretaris Siegfried Lorek oproept tot Europese oplossingen, voelen organisaties als Pro Asyl zich bemoedigd door de praktijk van afwijzingen aan de Duitse grenzen, die zij omschrijven als een “flagrante schending van de wet”. Olszak van de Vluchtelingenraad is ontsteld over de harde koers die in veel rapporten wordt gepredikt. De verschuiving naar rechts in de samenleving betekent dat steeds meer mensen die voorheen nogal neutraal stonden in de politiek, actief willen worden. Er is een vraag om de focus terug te brengen naar de waardigheid van het individu en om het discours te veranderen.

Als we naar de samenleving kijken, is het duidelijk dat migratie een van de topproblemen in Duitsland en Europa is en dat bijna niemand er omheen kan. Mensen ervaren niet alleen de effecten van het migratiediscours, maar ook de uitdagingen die integratie met zich meebrengt. Een uitweg zou kunnen liggen in een gemeenschappelijk Europees asielsysteem, waar een meerderheid van de Duitsers de voorkeur aan geeft.